Kennisdag klimaatadaptatie: “Actieve houding nodig voor gedragsverandering”
Het Watereducatie Platform hield op 15 februari jl. een kennisdag over klimaatadaptatie in het GeoFort in Herwijnen. Een centrale vraag was: Hoe krijg je mensen die niet intrinsiek gemotiveerd zijn, betrokken bij klimaatadaptatie en vooral ook: hoe interesseer je jongeren?
Duidelijk werd dat je op veel creatieve manieren mensen bij klimaatvraagstukken kunt betrekken. Een klimaatcafé of mobiele stand kan aandacht genereren op onverwachte plekken. Andere concrete voorbeelden zijn de Hortus die samenwerkt met lokale horeca of het culturele festival in een Limburgs dorp met overstromingsrisico’s. Of geef topsporters een rol in de voorlichting, zoals bij de Dutch Wavemakers gebeurt.
“Maak klimaatverandering persoonlijk: wat betekent het voor jou of voor je oma?”
Doe het vooral samen, was het devies tijdens deze kennisdag. Benader de juiste netwerkpartners (zet bij het thema ‘vergroening van wijken’ woningcorporaties in als schakel naar bewoners). En vooral: maak het persoonlijk door de vraag te stellen: “Wat betekent klimaatverandering voor jou, je omgeving en vooral de kwetsbare mensen zoals ‘je baby of je oma’.”
Verstoor oude gewoonten met actie
Aanknopingspunten bood de bijdrage van Arjen Wals, hoogleraar transformatief leren aan de WUR. Volgens hem is duurzaamheid een begrip dat elk individu zelf betekenis moet geven. Voorwaarde is wel dat iemand aan (zelf)reflectie moet doen om eigen keuzes te verantwoorden. “Voor veel mensen is klimaatadaptatie onduidelijk, waardoor zij niet tot actie komen.” Klimaatsceptici werken dat volgens hem ook tegen. Het gevolg is dat mensen in niet-duurzame gedragspatronen blijven hangen. Om daadwerkelijk iets te veranderen moet er actie zijn. Daarvoor moeten systemen en gewoonten worden verstoord. Bijvoorbeeld door op congressen standaard vegetarisch eten te serveren en vlees optioneel aan te bieden, aldus Wals.
Onderwijsvaardigheden
De zienswijze biedt aanknopingspunten voor het onderwijs. SME Advies onderzocht welke vaardigheden HBO-afgestudeerden moeten hebben om in hun werk klimaatopgaven het hoofd te bieden. “Vereiste vaardigheden zijn het kunnen omgaan met onzekere en complexe situaties, het ontwikkelen van een open, reflectieve houding, het ontwikkelen van creativiteit en samenwerkingsvaardigheden”, lichtte Reina Kuiper, adviseur van SME, in een workshop toe. Voor het onderwijs is er de uitdaging om deze vaardigheden bij jongeren te ontwikkelen. Een praktisch voorbeeld droeg een van de deelnemers aan; een VMBO-school die leerlingen in actie kreeg voor duurzaamheid, rond het internationale keurmerk Eco-Schools.
Meer weten? Lees het complete verslag met bevindingen https://www.watereducatie.nl/kennisdag-klimaatadaptatie
